Tematem niniejszego artykułu będą przeguby napędowe i półosie, a więc integralne elementy układu napędowego. Każda półoś zbudowana jest z dwóch przegubów, części te ściśle współpracują ze sobą i sprawiają, że przenoszenie momentu obrotowego na koła samochodu staje się możliwe. Jak zatem są zbudowane przeguby i półosie oraz na jakie usterki powinniśmy być przygotowani?

Tak jak zdążyliśmy zaznaczyć w naszym wstępie, przegub napędowy wykorzystywany jest do przenoszenia momentu obrotowego na koło auta. Służy do elastycznego łączenia dwóch części wału i półosi w miejscu, gdzie siła napędowa przenoszona jest pod kątem, a więc w sytuacji, gdy koła są skrętne i napędzane.

Z kolei półoś napędowa odpowiada za łączenie skrzyni biegów bądź też mostu napędowego z piastą koła, i tym samym pozwala na przeniesienie momentu obrotowego z silnika na koło pojazdu. Wśród półosi rozróżniamy półosie sztywne i przegubowe, a podział ten uzależniony jest od tego, czy przenoszą moment obrotowy do kół skrętnych/nieskrętnych a także czy zawieszenie w aucie jest zależne czy też niezależne.

Wał półosiWśród najpopularniejszych rodzajów półosi napędowych rozróżniamy półosie niedociążone, częściowo odciążone i odciążone. Specjaliści zgodnie oceniają, że półoś jest bardzo istotną częścią układu napędowego, bowiem warunkuje przekazywanie momentu obrotowego z dyferencjału na koła.

W jakich autach wykorzystywane są półosie? Praktycznie we wszystkich, spotkać je można w samochodach z napędem na tylną i przednią oś a także 4x4. Półosie poddawane są dużym obciążeniom szczególnie w samochodach z przednim napędem i 4x4, ze względu na większe kąty, pod którymi zginają się półosie w momencie skrętu. Oczywiście wraz ze zwiększonymi obciążeniami rośnie też ryzyko przedwczesnego zużycia tego elementu.

Inna sytuacja jest w samochodach z tylnym napędem, tam bowiem to przeguby neutralizują wychylanie półosi, a w niektórych, starszych autach montowano z tyłu most, i to on pełnił tę funkcję. Warto pamiętać, że półoś i przegub napędowy to dwie, różne części i korzystanie z tych nazw zamiennie jest błędem. Półoś to nazwa części, która składa się z dwóch przegubów a także sztywnego wałka.

Spora liczba kierowców ma problem z przegubami napędowymi. Najczęstszym objawem zużytych przegubów napędowych są przede wszystkim metaliczne stuki i drgania całego auta, a naprawa usterki niekiedy wiąże się z wymianą przegubu.

Każde auto, posiadające niezależne zawieszenie, ma też przegub napędowy. Przeguby, tak jak półosie, największym obciążeniom poddawane są w przypadku samochodów z przednim napędem. We współczesnych czasach przeguby produkowane są tak, aby znosić obciążenia wynikające z wychylenia podczas skrętu, czasem jednak ulegają usterce. Co ma na to największy wpływ?

Przeguby napędowePrzeguby napędowe są wrażliwe zwłaszcza na przenoszenie sporych obciążeń na skręconych kołach a także na wszelkiego rodzaju zanieczyszczenia – z tego też powodu warto na bieżąco kontrolować stan osłony przegubu, która nie pozwala na dostanie się brudu do mechanicznych części. Z kolei w kwestii obciążeń, kierowca powinien unikać ruszania z piskiem opon i gwałtownego przyspieszania, szczególnie na skręconych kołach. Częstym powodem usterek jest uszkodzenie manszety (gumowej) osłony przegubu, np. pęknięcie, przez co dostają się do nich zanieczyszczenia, takie jak piach, brud itp.

Usterki i ich objawy są różne w przypadku przegubów zewnętrznych (określanych często jako te „przy kole”), jak i przegubów wewnętrznych. W przypadku przegubu zewnętrznego, o usterce najczęściej dowiemy się przez metaliczne stuki, początkowo słyszalne tylko przy pełnym skręcie oraz dużym obciążeniu, z czasem stają się coraz głośniejsze i częstsze. Charakterystycznym objawem zużycia przegubów są stuki w okolicach koła, odczuwalne przy skręconych kołach i próbie wjazdu na mniejszą przeszkodę (np. krawężnik).

Z kolei usterka przegubu wewnętrznego skutkuje silnymi drganiami, odczuwanymi wyraźnie w całym pojeździe. Drgania te są szczególnie mocne, gdy przyspieszamy, a tracą na sile na „luzie”. Wielu mechaników w takich przypadkach rozpoczyna diagnostykę od sprawdzenia stanu smaru, bowiem często jego niewystarczająca ilość jest przyczyną takich objawów. Jeśli tak nie jest, bardzo możliwe, że będziemy zmuszeni do kupna nowego przegubu napędowego.

Czy damy radę samodzielnie wymienić przegub napędowy? Oczywiście, zależy to od naszej wiedzy z zakresu mechaniki samochodowej i możliwości naprawczych, ale wymiana przegubu nie należy do najtrudniejszych czynności serwisowych i często można jej dokonać nawet w godzinę. W wielu autach obędzie się nawet bez wyciągania półosi, wystarczy jedynie wyjąć przegub z piasty, rozchylić pierścień i dostęp do niego będzie dziecinnie prosty. Inną sprawą jest to, że w przypadku starszych aut, mogą pojawić się pewne kłopoty z odkręceniem śrub bądź wyjęciem przegubu z piasty, pewne elementy bowiem mogą się zaklinować, zapiec etc.

Poruszając tematykę przegubów napędowych warto wspomnieć o tzw. elastycznych osłonach przegubów. To bardzo ważne części, bowiem jak już wspominaliśmy – chronią one przegub przed zanieczyszczeniami z zewnątrz, a pęknięcie osłony może zakończyć się usterką samego przegubu w naprawdę krótkim czasie. Elastyczne osłony przegubu pomagają też utrzymywać smar na odpowiednich elementach przegubu. Jeśli więc zauważymy przetarcie, rozwarstwienie czy pęknięcie osłony – wymieńmy je czym prędzej, bowiem ich koszt nie jest wysoki, a korzyści tego będą wymierne.

W iParts.pl znajdziesz bogatą ofertę części układu napędowego. Wśród licznych produktów warto zwrócić uwagę na:

Serdecznie zapraszamy do zakupów.