Pompowtryskiwacz miał być przede wszystkim sprytnym wynalazkiem. Inżynierowie wymyślili urządzenie, które pod jedną obudową łączy funkcjonalność pompy wysokiego ciśnienia i precyzyjnego rozpylacza. Pomysł bez wątpienia był dobry. Co prawda, przegrał walkę z czasem. Jednak nie ze względu na ułomności i niedopracowanie, a raczej względy czysto ekologiczne.

Pod koniec lat dziewięćdziesiątych Niemcy postanowili zbuntować się pod względem technologicznym. W momencie, w którym większość motoryzacyjnego świata poszła w stronę nowoczesnych wtryskiwaczy typu common rail, Volkswagen (i Volvo na rynku samochodów ciężarowych) podczas tworzenia kolejnych silników diesla zwrócił się w stronę pompowtryskiwaczy. To dosyć zmyślne mechanizmy, które z jednej strony odpowiadają za kompresję paliwa, a z drugiej rozpylają je do komory spalania. Podwójna funkcjonalność urządzenia zmniejsza ilość kosztownego osprzętu w silniku i obniża koszty ewentualnych napraw. 

Poza komorą kompresji jednym z ważniejszych elementów pompowtryskiwacza jest elektrozawór. To on decyduje o częstotliwości wtrysku i dawce paliwa. Na rynku spotykane są dwa typy konstrukcji. Zawory elektromagnetyczne są popularniejsze od piezoelektrycznych. Mimo iż działają zdecydowanie wolniej, okazują się mniej podatne na awarie i dużo tańsze w naprawie. Pompowtryskiwacze są napędzane bezpośrednio z wałka rozrządu. Przeniesieniem napędu zajmują się tzw. rolki dźwigni wtryskiwaczy. Nacisk krzywki jest przenoszony za pomocą specjalnej sprężyny i odpowiada za wytworzenie ciśnienia, a po kompresji następuje wtrysk wstępny i zasadniczy. 

Wysokie ciśnienie i trwałość

Pompowtryskiwacze: budowa, zasada działania i awarieGłówną zaletą systemu zasilania opartego o pompowtrysk jest możliwość stworzenia dużego ciśnienia w układzie. Realnym do osiągnięcia wynikiem jest 2400 barów. Wysoki wskaźnik kompresji przekłada się na poprawioną sprawność jednostki napędowej, lepsze osiągi oraz obniżone wyniki spalania. W przypadku urządzeń wyposażonych w zawór elektromagnetyczny niewątpliwym plusem jest także trwałość. Jeżeli właściciel auta pamięta o tankowaniu oleju napędowego wysokiej jakości, wtryskiwacze niejednokrotnie wytrzymują przebiegi grubo przekraczające 350 tysięcy kilometrów. 

Jedną z zasadniczych wad rozwiązania jest hałaśliwość. Korzystając z pompowtryskiwaczy nigdy nie uda się osiągnąć tak wysokiej kultury pracy, jak w przypadku wtrysku typu common rail. Dodatkowo system odpowiada za niskie spalanie, niestety nie jest gwarantem mało toksycznych gazów wydechowych. A w obecnych realiach z uwagi na coraz bardziej restrykcyjne normy emisji spalin, ma to ogromne znaczenie dla producentów motoryzacyjnych. Sceptycy z całą pewnością wspomną także o modyfikacjach budowy silnika. Na wałku rozrządu musi się pojawić dodatkowa krzywka, a głowica wymaga wzmocnienia. Przeróbki na szczęście zazwyczaj nie mają wpływu na żywotność motoru, zatem nie będą oznaczać wyższych kosztów eksploatacji. 

Wtryskiwacze stosowane przez Niemców są trwałe, jednak niestety nie wieczne. Jakie objawy będą świadczyć o ich zużyciu? Kierowca powinien zauważyć zwiększone zużycie oleju napędowego, zdecydowanie pogorszone osiągi, nierównomierną pracę silnika oraz problemy z rozruchem. Sygnałem występowania niesprawności będzie także czarny dym wydobywający się z rury wydechowej w trakcie jazdy oraz głośniejsza praca motoru. W przypadku poważnej awarii uruchomienie jednostki napędowej w ogóle nie będzie możliwe, a dodatkowo na komputerze pokładowym może pojawić się komunikat serwisowy. 

Uszkodzenia pompowtryskiwaczy mogą mieć różny charakter. Najczęściej zdarzają się usterki końcówek rozpylacza, zabrudzenia filtru w układzie zasilającym wtryskiwacz czy pęknięcia sprężyn. Ponadto sekcja tłocząca może stracić szczelność, obudowa urządzenia zostać zniszczona, a uszczelki poszczególnych elementów ulec wypaleniu. Głównym powodem przedwczesnych problemów z pompowtryskiwaczami jest tankowanie zanieczyszczonego oleju napędowego. Już kilka tygodni eksploatacji na paliwie złej jakości potrafi zapchać wtryskiwacze, a nieprawidłowy skład mieszanki może doprowadzić nawet do zniszczenia końcówek wtrysku. 

O przedwczesnym ujawnianiu się awarii w układzie wtryskowym decyduje także ciągła jazda na rezerwie. W takiej sytuacji skraplająca się w baku woda rozrządza niewielką ilość oleju napędowego, pogarsza jego właściwości oraz powoduje, że pompowtryskiwacze są słabiej smarowane i zacierają się. Wśród przyczyn awarii warto wymienić jeszcze niefachowo wykonany tuning silnika oraz naturalne zużycie niektórych elementów związane z dużym przebiegiem samochodu. 

Regeneracja: sposób na tanią naprawę

Fabrycznie nowy pompowtryskiwacz jest stosunkowo drogi. W zależności od zaawansowania konstrukcji i kanału dostępu właściciel samochodu może zapłacić od tysiąca do grubo ponad dwóch tysięcy złotych za sztukę. Oczywiście do tej kwoty należy doliczyć koszt montażu. Zdarza się, że kierowcy chcący zaoszczędzić, poszukują używanych pompowtrysków. To jednak nie jest najlepszy pomysł. Kupujący nigdy nie będzie miał możliwości sprawdzenia przed zakupem stanu urządzenia. W efekcie może się okazać, że wtryskiwacz z drugiej ręki również ulegnie awarii i to niedługo po zakupie. 

Na szczęście pompowtryskiwacze można regenerować, co zdecydowanie obniża koszt usunięcia niesprawności. Chemiczne czyszczenie pojedynczego urządzenia oznacza wydatek na poziomie 100 złotych. Jeżeli w grę wchodzi rozebranie mechanizmu i wymiana części, zazwyczaj warsztat wycenia swoją pracę na kwotę od 300 do 700 złotych. Ostateczna wartość usługi zależy głównie od zakresu prac, zaawansowania konstrukcji i renomy danego zakładu mechanicznego. 

W razie pojawienia się objawów wskazujących na uszkodzenie pompowtryskiwaczy kluczem do skutecznej naprawy jest fachowa diagnoza. Zakładanie z góry, że awarii uległ układ wtryskowy jest błędne, ponieważ podobne symptomy mogą dawać inne usterki. Aby potwierdzić wstępną ocenę, należy udać się do warsztatu specjalizującego się w naprawie pompowtryskiwaczy. Tam mechanik przeprowadzi oględziny i test. Dopiero jego opinia powinna zostać uznana za wiążącą.   

Pompowtryskiwacze dostępne w sklepie iParts.pl:
https://www.iparts.pl/czesci-samochodowe/wtryskiwacz-i-koncowki-wtrysku-pde,102799.html

Zestawy naprawcze do pompowtryskiwaczy dostępne w sklepie iParts.pl:
https://www.iparts.pl/czesci-samochodowe/zestaw-naprawczy-wtrysku,102807.html