Jakiś czas temu otrzymaliśmy telefon od zaniepokojonego kierowcy, w którego samochodzie już po raz kolejny łożysko amortyzatora całkowicie zablokowało się na skutek zużycia. Nasz rozmówca przyznał, że choć potrafi rozpoznać oznaki zużycia tego elementu, po raz kolejny nie był ich w stanie zauważyć. Czy to w ogóle możliwe? Otóż, teoretycznie tak. A wszystko z winy m. in. coraz lepszych i skuteczniejszych systemów wspomagania jazdy.

Jakie objawy daje uszkodzone łożysko amortyzatora?

Łożysko amortyzatora – zwane również górnym łożyskiem amortyzatora lub górnym mocowaniem amortyzatora – to jeden z najważniejszych elementów zawieszenia w autach z kolumną MacPhersona, czyli w zdecydowanej większości samochodów. Rolą łożyska amortyzatora jest umożliwienie obracania się kolumny oraz tłumienie drgań. W tym celu składa się ono z właściwego łożyska tocznego oraz z gumowego elementu absorbującego drgania. Jak łatwo się domyślić, wszelkie objawy zużycia łożyska amortyzatora wiązać się będą z zaburzeniami jednej z tych funkcji lub obu jednocześnie. Co to oznacza?

W największym uproszczeniu można powiedzieć, że zużyte łożysko amortyzatora dawać będzie o sobie znać za pomocą licznych, niepożądanych i z całą pewnością mocno niepokojących dźwięków dochodzących z okolicy koła, a dokładniej – z okolicy mocowania amortyzatora, a także poprzez nasilające się problemy ze skręcaniem. Problemy te nasilać się będą wraz ze stopniem zużycia, czy też raczej uszkodzenia łożyska amortyzatora, choć zasada ta częściowo dotyczy obecnie jedynie starszych modeli aut. Dlaczego?

Dlaczego uszkodzenie łożyska amortyzatora jest coraz trudniejsze w rozpoznaniu?

Mocno zużyte łożysko amortyzatora, a dokładniej – właściwe łożysko toczne, podczas jazdy samochodem daje dość charakterystyczne objawy w postaci rosnącego oporu na kierownicy przy skręcaniu kół. Nierzadko zjawisku temu towarzyszy również przenikliwe skrzypienie lub trzeszczenie dobiegające z okolicy zawieszenia. W starszych samochodach podobne objawy były wyraźnym sygnałem postępującego zużycia łożyska amortyzatora, a wręcz świadczyły o jego uszkodzeniu. Problem w tym, że wraz ze wzrostem siły i efektywności układów wspomagania kierownicy, objawy te stały się coraz trudniej zauważalne. W nowoczesnych modelach całkowicie realna stała się sytuacja, w której kierowca w ogóle nie zorientuje się, że łożysko amortyzatora działa coraz gorzej, prawdopodobnie aż do momentu jego zablokowania się. Wówczas to sprężyna w gnieździe zaczyna się obracać, a prowadzący auto słyszy przy skręcaniu bardzo wyraźne skrzypienie i charakterystyczne, sprężyste „strzały”.

Skąd biorą się dziwne hałasy przy zużytym łożysku amortyzatora?

Z całą pewnością sporą szansą na zauważenie objawów zużycia łożyska amortyzatora są hałasy dobiegające z okolic koła. Hałasy te to przede wszystkim głośne stuki, dudnienie lub pukanie. Ich przyczyną jest poważne zużycie (wyrobienie) elementów gumowych górnego mocowania amortyzatora. Jeśli kiedykolwiek usłyszycie takie dźwięki, powinniście natychmiast skontrolować stan zawieszenia, a zwłaszcza łożyska i gumowego elementu mocowania. Zwykle oznacza to również konieczność ich natychmiastowej wymiany, co samo w sobie nie jest jednak czynnością specjalnie kosztowną. Ceny łożysk amortyzatorów są bardzo przystępne, warto jednak pamiętać, aby wymieniać je zawsze przy okazji wymiany samych amortyzatorów. W ten sposób zaoszczędzicie sporo na robociźnie.

I jeszcze jedno – zamiast czekać i nasłuchiwać objawów zużycia łożyska amortyzatora, lepiej po prostu wymieniać tę część zgodnie z zaleceniami producenta, czyli nie później niż co 100 tys. km. Tak po prostu.