Naprawa układu recyrkulacji spalin nie jest niczym przyjemnym, nawet jeśli jest to najprostszy układ z samym tylko zaworem. Naprawa układu recyrkulacji, w którym oprócz zaworu EGR mamy do czynienia jeszcze z chłodnicą, to podwójna nieprzyjemność. Dlaczego? Jakim awariom ulega chłodnica EGR i w jaki sposób można ja naprawić?

Układy recyrkulacji spalin są rozwiązaniem obecnym w motoryzacji od co najmniej ćwierćwiecza. Znacznie krótszą historię mają dołączane do nich chłodnice EGR, które dopiero w ostatnich latach stają się powoli standardem. Być może to jest właśnie przyczyną, dla której usterki chłodnic EGR nie zyskały sobie równie złej sławy, jak awarie samych zaworów. Należy jednak oczekiwać, że już wkrótce awaria chłodnicy EGR będzie zjawiskiem tak samo częstym i wzbudzającym równie negatywne emocje. Dlaczego?

W jakim celu do układu recyrkulacji spalin zaczęto dodawać chłodnice EGR?

Za wprowadzeniem do samochodów układu recyrkulacji spalin stoi dobrze pojęta ekologia. Wbrew nienawistnym opiniom wielu kierowców, dzięki zaworom EGR chronimy sami siebie i to chronimy całkiem skutecznie. Dzięki temu układowi każde poruszające się po naszych drogach auto emituje wyraźnie mniej tlenków azotu, które są prawdopodobnie najbardziej szkodliwymi substancjami, jakie wydostają się z rury wydechowej. Ponieważ jednak sam zawór EGR okazał się rozwiązaniem niewystarczającym, konstruktorzy postanowili pójść o krok dalej i do układu recyrkulacji spalin dodali również chłodnicę EGR. Jakie jest zadanie tej właśnie części?

Zawór EGR we właściwym momencie ma za zadanie wpuszczać do komory spalania odpowiednio dobraną ilość spalin. W ten sposób w komorze tej zmniejsza się ilość tlenu i spada temperatura spalania. Spadek temperatury oznacza z kolei, że na skutek spalania powstanie mniejsza ilość tlenków azotu. Dodanie do układu recyrkulacji spalin chłodnicy EGR pozwoliło obniżyć tę temperaturę jeszcze bardziej i to na dwa sposoby, a więc poprzez:

  • obniżenie temperatury samych spalin, co przekłada się na temperaturę w komorze spalania,
  • zwiększenie gęstości spalin, czyli zwiększenie ich ilości przepuszczanej przez zawór EGR.

W efekcie dodanie chłodnicy EGR pozwoliło zmniejszyć ilość emitowanego przez samochód tlenku azotu aż o 70%. A co w zamian? W zamian mamy w samochodzie kolejną część, o którą należy odpowiednią dbać, która lubi się psuć, a przy tym wcale nie należy do najtańszych.

Co sprawia, że chłodnice EGR ulegają awarii? Jak można temu zapobiec?

Chłodnica EGR, stanowiąc element układu recyrkulacji spalin, pracuje w wysoce niekorzystnych warunkach. Spaliny, które do niej trafiają, nie tylko są rozgrzane do bardzo wysokich temperatur, ale też niosą ze sobą całą masę aktywnych i wysoce agresywnych substancji. Do tego dochodzą cząstki stałe, będące efektem spalania paliwa, a więc sadze, które pod wpływem wilgoci zamieniają się w czarny, gęsty szlam. Wszystko to sprawia, że chłodnica EGR staje się częścią eksploatacyjną, a więc zużywającą się na skutek zwykłej eksploatacji.

Jedynym sposobem na zapobieganie, a raczej na odwlekanie awarii chłodnicy EGR, jest jej regularne czyszczenie przy użyciu odpowiednich środków. O tym, jak należy to robić, przeczytacie w naszym poradniku „Samodzielna regeneracja i czyszczenie chłodnicy EGR. Jak się za to zabrać?”.

Jakie objawy daje uszkodzona chłodnica EGR? Z czym bywa często mylona?

Na skutek zaniedbań w konserwacji oraz długotrwałej eksploatacji, chłodnica EGR może ulec awarii na dwa sposoby:

  • może dojść do utraty drożności na skutek zatkania sadzą,
  • jej wnętrze może zostać skorodowane pod wpływem agresywnych substancji niesionych ze spalinami i odkładających się w sadzy.

Zatkanie chłodnicy oznaczać będzie brak drożności całego układu, o czym natychmiast powinien poinformować komputer pokładowy. Gorzej przedstawia się sprawa ze skutkami skorodowania. Zwykle dochodzi wówczas do przerwania powłoki chłodnicy i:

  • wycieku płynu chłodniczego z otaczającego chłodnicę płaszcza wodnego,
  • przedmuchu spalin, czyli przedostawania się ich do układu chłodzenia.

Druga z tych ewentualności bywa mylona z uszkodzeniem uszczelki pod głowicą silnika, które to uszkodzenie daje bardzo podobne objawy (spaliny w układzie chłodzenia), a przy tym jest znacznie kosztowniejsze w naprawie.

Jak należy postąpić z uszkodzoną chłodnicą EGR? Czy w grę wchodzi naprawa, czy tylko wymiana?

Jeśli do awarii chłodnicy EGR doszło na skutek jej zatkania, wówczas wszystko, co musicie zrobić, to dokładnie przeczyścić zarówno ten element, jak i sam zawór EGR. Jeśli jednak doszło do chemicznego lub mechanicznego uszkodzenia chłodnicy, wówczas jedynym ratunkiem jest jej wymiana.